ISA sa pagkakamali sa pagsasapribado ng TRANSCO ay ang pagsama ng System Operation sa Transmission Network. Sa buong mundo na nagrestaktura at nagsa­pribado ng industriya ng kuryente, maliban sa Pilipinas, ang tungkulin ng System Operation na may kontrol sa buong pasilidad ng kuryente ay hiwalay sa Transmission Network at hindi nawala sa kontrol ng gobyerno.

Ang Transmission Network o mga linya at substation lamang ang ipinamahala sa pribado. Ang kontrol ng System Operation ay naisasagawa sa pamamagitan ng telekomunikasyon at remote control na tinatawag na Supervisory Control and Data Acquisition o SCADA. Dahil sa pagsulong ng teknolohiya, ang makabagong SCADA ngayon na kontrol ng telekomunikasyon ay meron din daanan ng internet. Kaya nga naging malaking usapin sa buong mundo nang pinatay ang kuryente at nagparalisa sa 20% porsyento ng bansang Ukraine noong Disyembre 2015 at Disyembre 2016 ng hackers na pinaghihinalaang mula sa bansang Russo na nakapasok at nagkontrol ng SCADA sa kabila ng tinatawag na Virtual Private Network (VPN) cybersecurity sa internet.

Malala ang sitwasyon ng bansang Pilipinas dahil sa pamamagitan ng kontrol ng gobyerno ng China sa NGCP, kahit ito ay 40 porsyento lamang, hindi na kakailanganin i-hack sa internet ang SCADA ng NGCP. Ang susi para makontrol ang SCADA at i-blackout ang buong bansa ay ibinigay ng NGCP sa gobyerno ng China nang kanilang palitan yung SCADA ng TRANSCO ng Chinese brand na “NARI” na ang computer program ay sinulat sa lingwaheng Chinese, kahit ang operating manuals pa nito ay isinalin na sa Ingles.

Bukod sa Chinese ang Chairman ng Board, ang mga nagsilbing ehekutibo ng NGCP ay mga Chinese din. Sa katunayan, si Mr. Wen Bo na isang mamamayan ng China (hindi Pilipino) na nagsilbi bilang Chief Technical Officer kahit labag sa Konstitution ng Plipinas ang pumirma sa napakarami at bilyon-bilyon pisong kontrata ng NGCP sa kumpanyang Chinese na nagpalit ng mga equipment na gawa sa Europa, America at Japan. Kasama sa pinalitan ang SCADA.

Sino ba ang State Grid Corporation of China (SGCC) na may-ari at namumuno ng NGCP? Ang SGCC ay isa sa pinakamalaking ­kumpanya ng gobyernong China na ­nauugnay sa mga ahenysang militar at at intelehensya na dala ang teknolohiyang Huawei na pinagbawal sa Estados Unidos ng Amerika at iba pang bansa katulad ng Australia dahil sa kanyang kaugnayan sa People’s Liberation Army (PLA) na China. Ang State Grid ay nagmamay-ari at may kontrol din sa mga kumpanya na may kaugnayan sa militar ng China kasama ang China Electric Equipment and Technology, China Electric Power Research Institute, State Grid Electric Power Research ­Institute. Isa sa mga ­kumpanya ng State Grid ay ang Nanjing Nanrui Group na mas kilala sa tawag na NARI. Ang NARI ay ­technology partner sa Beidou satellite project ng China na gagamitin sa ­“intelligence ­collection”. Ang Beidou project ay pinapatakbo ng NORINCO, taga-gawa ng mga sandatang militar na suportado ng PLA. ATTY. RED TUAZON