GEN Z TALKS ni LEA BAJASAN

ANG Unibersidad ng Pilipinas (UP) na iginagalang bilang balwarte ng progresibong kaisipan at katarungang panlipunan, ay muling nakikipagbuno sa sarili nitong krisis sa pagkakakilanlan.

Sa pagkakataong ito, ang kontrobersya ay nakasentro sa terminong “Burgis,” isang salitang balbal na Filipino na ginamit upang ilarawan ang itinuturing na mga elitista o hiwalay sa pakikibaka ng mga ordinaryong tao. Itinatampok ng isyu ang lumalaking dibisyon sa pagitan ng mga taong may pribelihiyong mag-aral sa mga pribadong unibersidad ngunit pinipili pa rin ang mga state university kaya napagkakaitan ng libreng edukasyon ang mga taong kapus-palad na hindi nabibigyan ng pagkakataon.

Ang terminong “Burgis” ay naging isang focal point sa kamakailang mga debate sa social media, na sumasagisag sa isang mas malawak na talakayan tungkol sa pribilehiyo at panlipunang responsibilidad. Ipinangangatuwiran ng mga tao na ang ilang mga estudyante ng UP, sa kabila ng pagiging bahagi ng isang institusyong nakatuon sa paglilingkod sa mga nasa laylayan ng lipunan, ay nagpapakita ng mga pag-uugali na sumasalungat sa pangunahing misyon ng unibersidad.

Iminumungkahi ng mga kamakailang ulat at obserbasyon na ang mga mag-aaral mula sa mayamang background ay nagna-navigate sa isang mas kanais-nais na landas sa pagpasok sa kabila ng pangako ng unibersidad sa pagbibigay ng mga pagkakataon para sa mga kapus-palad na indibidwal.

Ang mga tagapagtaguyod ng kasalukuyang sistema ay nangangatwiran na ang mahigpit na mga pamantayan sa pagpasok ng UP at iba’t ibang mga programa sa iskolarship ay nakalagay upang pagaanin ang mga alalahaning ito. Ipinagtanggol nila na ang unibersidad ay nagtatrabaho na upang balansehin ang mga pagkakataon sa pamamagitan ng affirmative action at financial aid initiatives. Gayunpaman, ang lumalagong pananaw ng pagiging bias ay nagmumungkahi na ang mga hakbang na ito ay maaaring hindi sapat upang matugunan ang mga sistematikong hindi pagkakapantay-pantay para sa mamamayan.

Ang problema ay marami naman talagang mga pagpipilian ang mayayaman, kung sa edukasyon man, o sa trabaho, sa mga kalakal, sa transportasyon, atbp. Ang punto dito ay upang hikayatin ang mga mas may pribilehiyong mag-aral na ituloy na lang nila ang kanilang pag-aaral sa mga de-kalidad na unibersidad na kanilang kayang bayaran sa halip na nakikipagkumpitensya pa sa mga estudyanteng walang gaanong pribilehiyo na may mas limitadong mga opsyon. May pagpipilian sila kasi may pangbayad naman sila ng tuition fee kumpara sa mga nasa laylayan na utak lang ang puhunan.

Ang sitwasyon sa UP ay isang isyu sa lipunan, na sumasalamin sa mga hamon ng pagpapanatili ng katarungan sa mga pagkakataong pang-edukasyon. Kung mananatiling tapat ang UP sa mga pangunahing prinsipyo nito, dapat nitong kritikal na suriin ang mga patakaran sa pagtanggap nito at tiyaking naaayon ang mga ito sa misyon nitong inclusivity at social justice.

Maaaring kabilang dito ang higit na transparency, pinahusay na suporta para sa mga kapus-palad na mag-aaral, at isang muling pagsusuri kung paano sumasalubong ang pribilehiyo sa pag-access sa mas mataas na edukasyon.

Bilang konklusyon, ang lumalagong alalahanin na ang mga may pribilehiyong “Burgis” na mga mag-aaral ay nakakukuha ng mas maraming pagkakataon sa Unibersidad ng Pilipinas, ay nagpapakita ng isang kritikal na pangangailangan para sa reporma.

Bilang pangunahing institusyong nakatuon sa katarungang panlipunan, dapat unahin ng UP ang pantay na pag-access para sa lahat ng mga mag-aaral, lalo na ang mga mula sa mga kapus-palad na background na nahaharap sa sistematikong mga hadlang sa mas mataas na edukasyon. Ang pagtiyak na ang mga patakaran sa admission ay tunay na sumasalamin sa isang pangako sa merito at pangangailangan ay hindi lamang magtataguyod ng mga pangunahing halaga ng UP ngunit magbibigay rin ng isang patas na pagkakataon para sa mga karapat-dapat na mag-aaral na naglalaman ng diwa ng pagiging inklusibo.

Ang pagtugon sa kawalan ng timbang na ito ay mahalaga para mapanatili ang reputasyon ng UP bilang isang beacon ng pagkakapantay-pantay at pagkakataon para sa lahat.