Day: October 16, 2021

BINABALEWALA ng mga may-ari ng paupahan sa Metro Manila at iba pang urbanized cities sa buong bansa ang batas sa paupahan o ang Rent Control Act in the Philippines (RA 9653).

Maraming kawawang mga pamilya ang pinaalis sa kani-kanilang mga inuupahang bahay ng kanilang landlords, habang nasa kasagsagan ng lockdown sa buong bansa dahil sa COVID-19 pandemic.

Halos dalawang taon na ang COVID-19 mula noong Marso 2020, dito rin nagsimula ang kalbaryo ng mga nangungupahan.
Marami ang nawalan ng hanapbuhay o trabaho.

Marami kasi sa mga kumpanya ang pansamantalang nagsipagsara dahil halos lahat ng mga tao ay hindi makalabas sa kani-kanilang mga tahanan dulot ng COVID-19 pandemic.

Sinabayan pa nang mahigpit na quarantine protocols na ipinatutupad ng gobyerno.

Dahil sa epekto ng COVID-19, marami sa mga negosyo ang tuluyan nang nagsipagsara at hindi na nakabawi sa kanilang pagkalugi.

Umasa na lang sa ayuda ng pamahalaan ang nakararaming Pinoy na hindi naman sapat para masuportahan ang pangangailangan ng mamamayan.
Nariyan pa ang problema sa buwanang renta ng mga nangungupahan.

Kaya karamihan sa kanila ay pinalayas dahil wala na silang maibayad na buwanang renta.

Hindi dapat binabale­wala ang batas sa paupahan o ang Rent Control Act in the Philippines (Republic Act 9653).

Sakop nito ang nangungupahan na may renta na P10K pababa sa Metro Manila at highly urbanized cities sa buong bansa.

Kasama rito ang apartments, boarding houses, bedspace, dormitories, rooms for rent, land or house and lot.

Sa Civil Code of the Philippines naman, nakalagay sa lease provisions ang renta na higit sa P10K sa commercial spaces at rent-to-own units.

May limit ang pagtataas ng renta, sa buwanang renta na P4,999 pababa ay may maximum rent increase lamang na 2%; ang P5,000 hanggang P8,999 ay may maximum rent increase ­lamang na 7%, at ang P9,000 hanggang P10,000 ay pinapayagan lamang ang maximum rent increase na 11% sa loob o isang taon habang okupado ang mga unit.

Hindi rin pinapayagan ng RA 9653 na magtaas ng renta ng dalawang beses sa loob ng isang taon ang bedspace, boarding houses, dorms at rooms na inuupahan ng mga estudyante.

Walang hihingi ng deposit na lalagpas ng 2 buwan at 1 buwang advance.

Kailangan din ang 2 buwang deposit ay nakalagak sa bangko at kung natapos na ang kontrata ang ­nangungupahan ay ma­kukuha niya ang deposit kasama ang interest.

Depende kung wala siyang bayarin na naiwan tulad ng bill ng tubig, ­kuryente, nasira sa unit habang nakatira siya.

Dahil ang kanyang 2 buwang deposit ay gagawing pantapal sa kanilang naiwang mga bayarin.

Wala ring paaalising nangungupahan na walang sapat na basehan, ayon sa RA 9653.

Ito ang dahilan para paalisin ang mga nangungupahan ng may-ari ng unit:

1) Subleasing the property – pinaupahan niya sa iba ang kanyang inuupahan na unit na hindi alam ng may-ari.

2) Overdue rental payments – hindi nakababayad ng 3 buwang renta o higit pa.

3) Owner’s legitimate need to use the property – kung gagamitin ng may-ari ang unit. Pero hindi pwersahan ang pagpapaalis dahil kailangan niyang bigyan ng formal notice ang nag-uupa ng 3 buwan in advance.

4) Necessary house repairs – kung kinakailangang ayusin ang gusali o apartment.

5) Lease contract expiration – natapos na ang kontrata ng nangungupahan.

Nakapaloob din sa RA 9653 na illegal din ang pagpapaalis sa mga nangungupahan na ang dahilan ay pagkabenta at pagkasanla ng gusali o apartment sa third party.

Bagama’t naibenta na at naisanla ang apartment o gusali ay hindi maaaring paalisin ang nangungupahan ng bagong may-ari.

Kung ikaw ay COVID-19 patient o frontliner na hindi nakababayad ng renta sa rason na quarantine period at grace period.

Ang may-ari ay hindi maaaring magpaalis sa ­nangungupahan sa kanya sa panahon ng ECQ, MECQ at GCQ status.

Ang sino mang lalabag sa batas na ito (RA 9653) ay pagmumultahin ng P10k at pagkakakulong ng 2 buwan o pareho.

Read More

ANG isa sa ginagawang mga propaganda ng mga kandidato kapag panahon ng kampanya ay paunlarin ang sektor ng pagsasaka kaya sa mga nakaraang halalan, may mga senatorial candidate na kinukunan ng video sa bukid para sa kanilang TV Commercials.

‘Yung mga magsasaka naman ay nadadala sa kanilang propaganda lalo na’t kailangan na kailangan nila ang tulong mula sa national government para umangat naman ang kanilang kalagayan.

Pero kapag nanalo na ang mga kandidatong ibinoto ng mga magsasaka ay hindi na sila maaalala at matatapos na ang termino nila ay wala pa ring nangyayari sa sektor ng pagsasaka sa ating bansa.

Kanya-kanyang diskarte na lang ang mga magsasaka para makapagtanim dahil hindi naman talaga nila ramdam ang national government kahit bilyon-bilyon ang inilalaang pondo sa sektor na ito kada taon.

Kumakapit sila sa mga middleman para makapagtanim, maabonohan at mai­spreyan ng pesticide ang kanilang tanim na ang kapalit ay ibenta sa inutangan ang kanilang ani at ibabawas na dun ang kanilang utang kasama na ang tubo.

Ginagawa ito ng mga magsasaka lalo na ‘yung mga walang puhunan dahil wala naman talagang tulong ang national government sa kanila, sa totoo lang.

Kung may dumating man na tulong at tuwing nasasalanta ng kalamidad ay idinadaan pa ‘yun sa local officials at ‘yung local officials, mga tauhan at supporters lang nila ang nakikinabang at hindi ‘yung talagang mahihirap na walang puhunan sa pagtatanim.

Kapag panahon naman ng anihan, napipilitan ang mga magsasaka na ibenta ang bagong aning palay sa mga middleman dahil walang post harvest facilities kung saan puwede sana nilang patuyuin ang kanilang ani.

Siyempre dahil ibinebenta nang fresh o hindi pa natutuyo ang ani, binabarat ng mga middleman ang kanilang ani kaya kung kumita man ang mga magsasaka ay kakarampot lang at hindi sapat sa kanilang gastusin hanggang sa dumating ang susunod na anihan.

Madalas din na minamalas ang mga magsasaka lalo na’t regular na nagkakaroon ng bagyo sa panahon ng anihan o Ber months kaya karaniwang nasisira ang kanilang pananim.

Isa o dalawang linggo na lang aanihin na ang kanilang tanim pero wawasakin lang ng bagyo kaya ‘yung inaasahan nilang pambayad sa kanilang utang at kahit papaano ay magkaroon sila ng panggastos, maglalaho pa.

May mga magsasaka naman ang nakapag-ani na pero inabutan ng bagyo kaya nabubulok na lang ang kanilang ani lalo na kung tatlong araw nang hindi naibi­bilad ang kanilang produkto lalo na ang mais.

Ramdam ko ang bigat sa loob ng mga magsasaka sa Baggao, Cagayan dahil sa pagkasira ng kanilang aning mais na inabutan ng baha nang manalasa ang bagyong si Maring sa Norte.

Kung baga, pera na, naging bato pa kaya ramdam na ramdam ko ang sakit na nararamdaman nila dahil laki ako sa probinsya kung saan ang pangunahing hanapbuhay ay pagsasaka.

Tinagurian tayong agricultural country pero kulang na kulang ang tulong ng gobyerno sa mga magsasaka. Ang mga pangakong modernisasyon sa agriculture sector ay hindi pa rin nangyayari. Naiwasan ­sanang masira ang mga ­aning mais at palay kung moderno na ang pagsasaka sa ating bansa.

Read More

MULING nagpamalas ng pagiging brusko si Pangulong Rodrigo Duterte nang humarap sa kanyang dumadalas na paglabas sa telebisyon para mag-ulat kaugnay ng ginagawa ng ­administrasyon sa laban kontra pandemya.

Sa kanyang mensaheng ipinaabot sa publiko, muling nagpaandar ang Pangulo. Aniya, uutusan na raw niya ang Philippine National Police (PNP) na samahan ang mga kawani ng Department of Health para hanapin ang mga bantulot na magpabakuna para sa pwersahang turukan.

Bahagi ng paandar ni Duterte ang mala-akyat bahay na diskarte – ang pasukin ang bahay ng mga hindi pa bakunado at turukan sa ­kahimbingan ng tulog ng mga ito.
Giit ng Pangulo, dapat nang makamit ang herd immunity.

Susmaryosep! Marso pa nang simulan ng ­gobyerno ang turukan. Supply – hindi ang mga tao ang problema sa likod ng kabiguan ng gobyernong mahagip ang target nitong herd immunity.

At nang dumating ang supply, bigo ang mga ahensyang itinalaga para sa information and education drive na ipaunawa nang lubos sa publiko ang buting dala ng bakuna kontra COVID-19.

Ang masaklap, naglabasan ang ulat sa hindi magandang epekto nito sa ilan na dapat sana’y naipaliwanag ng mga inatasan.

Ang higit na nakababahala ay ang pamumulitika sa bakuna ng mga nasa pwesto. Ayon mismo kay vaccine czar Carlito Galvez ay pinipiit ng mga nakaupong gobernador at mayor sa iba’t ibang panig ng bansa ang pagbibitaw ng mga bakunang halos mag-expire na sa mga regional offices ng Department of Health (DOH).

Kung may dapat gamitan ng kamay na bakal, hindi ang publiko kundi ang mga politikong tinutukoy ni Galvez.

Kung tutuusin, batid ng Pangulong mali ang kanyang direktiba. Isa siyang abogadong aral sa probisyong ginagarantiyahan sa ilalim ng Saligang Batas na kanyang sinumpaang poprotektahan nang siya ay maluklok sa pwesto taong 2016.

Sa isang banda, nakasanayan na niya ang pagpapaikot ng batas mula pa nang siya’y pumasok sa gobyerno. Ang tokhang, ang naudlot na pagtakbo bilang bise-presidente, ang pagtangging ilabas ang kanyang Statement of Assets, Liabilities and Net Worth (SALN), ang giit na pagpalit ng kanyang anak sa Palasyo, ang pananabotahe sa trabaho ng Kongreso – ilan lang yan sa mga pruweba ng mga galawang brusko, kesehodang may batas na dapat sundin sinuman ang nasa pwesto.
Karapatang pantao ba kamo? Tinatawanan lang ‘yan ng administrasyon.

Read More