(SAKSI NGAYON NEWS TEAM)

IPINARATING ng isang concerned citizen sa tanggapan ni President Ferdinand ‘Bongbong’ Marcos Jr. sa pamamagitan ng liham ang umano’y mga katiwalian at karahasan na nagaganap sa lalawigan ng Isabela.

Ipinadala ang liham noong Marso 6, 2025 at naka-address kay Pangulong Marcos, may titulo itong RE: ANOMALIES OF GRAFT AND CORRUPTION OF THE ISABELA PROVINCIAL Officials.

Kabilang sa kahilingan ng lumiham ay imbestigahan ang pagbagsak ng Cabagan-Santa Maria Bridge sa nabanggit na lalawigan.

Matatandaang bumagsak ang isang bahagi ng nasabing tulay nang dumaan ang ilang truck makalipas ang 27-araw matapos makumpleto ang konstruksyon nito na sinimulan noong Nobyembre 2014.

Naitayo ang tulay na may dalawang retrofitting contract na isinagawa sa pagitan ng parehong contractor na R.D. Interior Jr. construction at Regional Director ng Region II noong Mayo 2023 at Mayo 2024 na may kabuuang halagang P1.225 bilyon.

Ayon sa mga ulat, ang pagkakagawa ng Cabagan-Santa Maria Bridge ay substandard at puno ng graft and corruption.

Ayon pa sa concerned citizen, isinulat niya ang liham na may kaugnayan sa kanyang paglalantad sa mga anomalya na ginagawa pa rin sa lalawigan ng Isabela, dahil sa pahayag ng Presidente na ilantad ang graft and katiwalian, droga at kriminalidad.

Batay pa rin sa sumbong, ang mga anomalya ay ginagawa ng mga makapangyarihang politiko sa lalawigan na pinamumunuan ni Isabela vice governor Faustino Dy III at kanyang mga kaalyado.

Dahil dito, humihingi ng tulong at pag-endorso para sa pagsisiyasat ‘in aid of legislation’ tungkol sa mga sumusunod na anomalya na nagawa at ginagawa pa rin umano hanggang ngayon ng mga opisyal ng Isabela.

Binanggit pa ng concerned citizen na ang kanyang inirereklamo ay plunder para sa road construction (three counts) at anti-graft sa pagkuha ng isang isla, malversation of public funds at falsification of public documents.

Ang sumusunod ay ang buod ng mga expose/reklamo:

1. Ang mga anomalya sa paggawa ng kalsada mula sa lungsod ng Ilagan hanggang sa munisipalidad ng Divilagan sa pamamagitan ng pautang sa Development Bank of the Philippines (DBP).

2. Provincial Government of Isabela using the Internal Revenue Allotment of the Province (IRA) as collateral payable in twenty years from 2016. Ang kabalintunaan ng loan na kahit ang mga anak ng mga anak natin na hindi pa isinisilang, ay nangungutang na dahil ginagamit ang IRA bilang collateral sa pagbabayad ng loan. Ang utang ay minanipula upang ang kinita ay ibinulsa ng mga walang prinsipyong opisyal sa paggamit ng sobrang presyo ng paggawa ng kalsada.

3. Ang kalsada ay isang all weather road na binubuo ng 82 kilometro. Ang isang all weather road ay binubuo ng graba at buhangin at hindi konkreto o aspalto. Ito ay plunder para sa road construction at anti-graft para sa acquisition ng isang Isla, malversation of public funds at falsification of public documents.

4. Ang pagkuha ng isang isla sa baybayin ng lalawigan, partikular ang Honeymoon o Stagno Island, na matatagpuan sa Divilacan. Ito ay pagmamay-ari ng pamilya ni Faustino Dy Jr., gamit ang corporate name ng Stagno Properties Corporation. Nakuha ito sa pamamagitan ng limang homestead patent na inisyu noong Pebrero 16, 1994;

5. The access to the island is through a road being constructed through a Development Bank loan secured by the provincial government of Isabela. The owner of Honeymoon Island is Faustino Dy Jr., and family, being the older brother of Gov. Faustino Dy III, which is a violation of the anti-graft law. The island is developed as a resort by a Chinese company. Ang mga ad sa isla resort na ito ay maaaring i-download sa YouTube.

6. Ang operasyon ng nasabing resort ay isang national secretary risk para sa bansa dahil maaari itong gamitin bilang monitoring venue ng mga Chinese. Sa ilalim ng pagkukunwari ng isang resort. Ang lokasyon ay napaka-angkop para sa pagsubaybay sa Philippine Rise dahil ito ay matatagpuan sa bahagi ng Pacific Ocean. Hinihiling namin sa inyong tanggapan na imbestigahan ang bagay na ito.

7. Ang pagpapalabas at pagkuha ng Honeymoon Island/Stagno Island ay hindi umaayon sa Letter of Instruction No.917-A na inilabas noong Sept. 7, 1979 ni Pangulong Ferdinand Marcos Sr., na nagdedeklara ng 45 kilometrong radius mula sa Palanan Point bilang Wilderness area. (Higit pa sa komersyo ng tao). Apat na kilometro lamang ang isla mula sa Palanan Point, kaya’t ang pagpapalabas at pagkuha ng isla ay ‘null and void ab initio’ na isang paglabag sa LOI 917. Ang lugar ay sakop ng ilang Republic Act, partikular ang RA 7586 bilang deklaradong National Protected Area System (NAPAS) na nilagdaan nina presidents Corazon Aquino, Fidel Ramos at Gloria Macapagal-Arroyo sa ilalim ng batas. Wala ding clearance na inilabas ang PAMB at Environmental Clearance para dito.

8. Ang release of funds ng DBP ay ginawa sa A. First Release, March 2, 2016 – P103,683, 510.80; B. Ikalawang Paglabas, Abril 1, 2016 – P103, 683,510.80; C. Ikatlong Paglabas, Setyembre 16, 2016 – P1,163,949,501.50; D. Fourth Release, March 6, 2018 – P17,365,347,88 at ang kabuuan ay P1,388,681,871.07. Ang mga nasabing halaga ay inilabas sa pamahalaang panlalawigan ng Isabela sa kabila na kalahati lang ang natapos sa proyekto. Isang special audit team mula sa Commission on Audit (CoA) ang nabuo at nagsumite ng ulat na ang proyekto ay hindi pa tapos. Ang nasabing ulat ay isinumite sa CoA Central Office at may payo sa CoA Region II na mag-isyu ng mga notice of disallowance.

9. May kasabwat mula sa DBP at Isabela Provincial Inspection Committee at Isabela Provincial Audit Office para sa ganap na mailabas ang mga nalikom.

10. Humingi kami sa nakaraang Senate Blue Ribbon Committee para sa isang resolusyon bilang tulong sa mga anomalya ng graft and corruption na ginagawa at ginagawa pa rin hanggang sa kasalukuyan ng mga opisyal ng Isabela. Ang halagang sangkot ay P2.9 bilyong sinisigurado at ipinagkaloob ng DBP Isabela Branch. Ang halagang ito ay doble sa iskandalo na PhilHealth scandal.

11. Tila may diskriminasyon sa merito ng mga kasong graft and corruption na iimbestigahan ng Senate Blue Ribbon Committee. Ang komite ay pinili sa mga usapin para sa pagsisiyasat? Kung ang mga perpetrasyon ay higit sa batas o makapangyarihang mga politiko kung gayon, ito ay tumitingin sa kabilang panig ng batas kung saan tila walang komisyon ng mga gawaing graft at katiwalian.

12. Inaasahan at idinalangin namin sa pamamagitan ng pagdadala ng bagay sa iyong pansin. Itrato ito tulad ng sitwasyon ng Chocolate Hills sa Bohol na ang parehong batas ay sumasaklaw sa Stagno/Honeymoon Island sa ilalim ng RA 7586 (NAPAS).

Samantala, kalakip din sa sulat na ito ang iba’t ibang krimen tulad ng pamamaslang na naganap sa lalawigan ng Isabela na tinaguriang killing field.

Ang pinakahuling pagpatay sa auditor ng Isabela Electric Cooperative II, si Mrs. Palce na asawa ni Judge Palce ng Isabela Regional Trial Court na nakadiskubre ng malversation ng pondo ng mga opisyal ng Electric Cooperative; dalawang CoA auditors, sina Gatan at Ramirez na natuklasan din ang malversation ng pondo ng Pamahalaang Panlalawigan ng Isabela; ang pananambang pagpatay kay ‘Batling’ Sequian at ang driver nito sa kahabaan ng highway sa Alicia, Isabela.

Kabilang din dito, ang pagpatay kay Mayor Bundy Uy ng Ilagan at sa kanyang konsehal; pagpatay kay Jojo Albano ng Ilagan, Isabela; pagpaslang sa magkakapatid na Banez ng Cauayan na hayagang lumalaban sa mga opisyal ng probinsiya; pagpaslang sa isang radio commentator na si June Monteclaro na naging vocal ding lumalaban sa mga provincial official at ilang pagpatay sa munisipalidad ng Angadanan, Isabela na hindi nabigyan ng hustisya at walang napapanagot sa mga gumawa ng krimen. .

Ipinagyayabang din ng mga provincial official ang kanilang pagiging malapit at kaugnayan sa kanilang kamahalan, kung saan nanatili silang hindi nagagalaw at hindi inuusig sa mga anomalyang ito ng graft and corruption.

Kaugnay nito, umaasa ang mga taga-Isabela na matutulungan sila na mabigyan ng kasagutan ang kanilang mga hinaing na matagal na nilang inirereklamo.